της  Ντίνας Δασκαλοπούλου, φωτογραφίες Μάριος Λώλος

Είναι αυτές που σε κάθε πορεία βγαίνουν στην πρώτη γραμμή. Αυτές που κάνουν καθιστικές διαμαρτυρίες. Αυτές που χτυπιούνται άγρια από τα ΜΑΤ. Αυτές που τα ΜΜΕ χαρακτηρίζουν «τρομοκράτισσες». Στη Χαλκιδική, το κίνημα της αντίστασης των πολιτών γυναικοκρατείται – κι οι άντρες τους είναι πολύ περήφανοι γι” αυτό.

Αυτές τις γυναίκες, τα κορίτσια της ουτοπίας, συναντήσαμε στην Ιερισσό. Ηρθαν εδώ έφηβες και ηλικιωμένες, νοικοκυρές κι επαγγελματίες απ” όλα τα χωριά της βορειοανατολικής Χαλκιδικής. «Κατ” αρχήν, ποιες είναι οι τρομοκράτισσες;» τις ρωτάω. «Ολες, είμαστε όλες τρομοκράτισσες» απαντούν εν χορώ και ξεσπάμε σε δυνατά γέλια. «Αυτό που με έχει εντυπωσιάσει περισσότερο είναι πως σε κάθε διαμαρτυρία κατεβαίνετε με τα παιδιά σας.

Συνήθως οι μάνες είναι υπερπροστατευτικές κι εδώ υφίστασθε άγρια καταστολή. Δεν φοβάστε;» είναι το πρώτο μου ερώτημα. «Κι εγώ το ίδιο ρώτησα την Κυριακή τις μανάδες. Ομως κάνουν έναν αγώνα για τα παιδιά τους και θέλουν να τα έχουν μαζί. Αυτό άλλωστε αποδεικνύει πως κάθε φορά εμείς κατεβαίνουμε με ειρηνική διάθεση» λέει η 65χρονη Ειρήνη Μάρκου, πρόεδρος του συλλόγου «Φίλοι του Περιβάλλοντος». «Εγώ είμαι γιαγιά. Οταν ο άντρας μου καμιά φορά παραπονιέται που λείπω από το σπίτι για τον αγώνα, ο εγγόνος μου τον μαλώνει: Η γιαγιά τρέχει για μένα και την αδερφή μου, να την αφήσεις ήσυχη». Στο ίδιο μήκος κύματος κι ο έφηβος γιος της λογίστριας Χρύσας Λυκάκη: «Τα παιδιά μας είναι συνειδητοποιημένα, κατεβαίνουν σε κάθε διαδήλωση. Ο γιος μου λέει: «Μας αφήσατε μια κατεστραμμένη χώρα, θα μας κληροδοτήσετε και μια λεηλατημένη γη; Απαιτώ να σηκωθείτε από τον καναπέ σας».

Κάπως έτσι -παρακινημένες από τα παιδιά τους και «νιώθωντας ως καθήκον μας να προστατεύσουμε τις ζωές που με τόσο κόπο φέρνουμε στον κόσμο», όπως λένε όλες τους- αποφάσισαν ότι πρέπει να οργανωθούν. «Παλιότερα, αφού στέλναμε τα παιδιά στο σχολείο, μαζευόμασταν πότε στο ένα σπίτι, πότε στο άλλο να πούμε τα νέα μας και να κουβεντιάσουμε περί ανέμων και υδάτων. Οταν ξεκινήσαμε πριν από 2,5 χρόνια αυτό άλλαξε: συναντιόμασταν και πάλι κάθε πρωί, αλλά πια ασχολούμασταν με άλλα πράγματα: φτιάχναμε το μπλογκ, γράφαμε κείμενα, μαζεύαμε υλικό για τεκμηρίωση. Αυτός ο αγώνας μάς άλλαξε όλες» λέει η Κατερίνα Ιγγλέζη. Η δική της ζωή είναι ίσως το χαρακτηριστικότερο παράδειγμα: η επί 2 χρόνια άνεργη δασολόγος είναι πια βουλευτής του ΣΥΡΙΖΑ.

«Μάθαμε πολλά πράγματα που ούτε τα φανταζόμασταν. Σκέψου πόσο άσχετες ήμασταν που την πρώτη φορά που μας πέταξαν χημικά εμείς τρέχαμε κατά πάνω τους, αντί να φύγουμε προς την αντίθετη κατεύθυνση» θυμάται η 30χρονη Βιβή Λεμπίδα. «Η πρώτη μας εμπειρία ήταν την 25η Μαρτίου πέρσι. Αποφασίσαμε μετά την παρέλαση να ανεβούμε στο βουνί με τα ταγεράκια μας και τα τακουνάκια μας. Με το που άρχισαν να μας ρίχνουν, νομίζαμε ότι πέφτουν ντουφεκιές». Την ίδια μέρα η Σωτηρούλα Ψέμα θα χαθεί για 5 ώρες μέσα στο δάσος: «Με είχε βουτήξει ο ΜΑΤατζής και με τραβολόγαγε. Λέω, τώρα Σωτηρούλα θα δείξεις τη δύναμή σου σαν γυναίκα. Του ξεφεύγω λοιπόν κι αρχίζω να τρέχω. Πέντε ώρες περιπλανιόμουν στο δάσος μέχρι να με βρουν. Τα χρόνια της δικτατορίας ζούσα στην Αθήνα. Τέτοια καταστολή και τόσο φόβο σαν τώρα δεν έζησα».

Λίγους μήνες αργότερα, οι γυναίκες θα ζήσουν ακόμα πιο άγριες καταστάσεις. Στις 21 Οκτωβρίου οργανώνουν καθιστική διαμαρτυρία στον Κάκκαβο. Ενώ τραγουδάνε και φωνάζουν συνθήματα, κάποιοι αρχίζουν να πετάνε πέτρες. «Οι ασφαλίτες ασφαλώς» λέει η Ράνια Βερβερίδου. «Ακούμε τότε να μας φωνάζουν «έρχονται οι πράσινοι, τρέξτε να σωθείτε». Εμείς δεν ξέραμε τι είναι οι πράσινοι, μετά το μάθαμε για τα καλά». Ο κόσμος τρέχει κυνηγημένος προς τον κεντρικό δρόμο.

Οταν πια φτάνουν στα αυτοκίνητά τους, τα ΜΑΤ αρχίζουν να τους σπάνε τα τζάμια με τα κλομπ και να εκτοξεύουν δακρυγόνα μέσα στα οχήματα. «Ερχεται ένας τύπος σαν ρόμποκοπ, μες στο σίδερο, με βουτάει και με βγάζει έξω. «Στα γόνατα, στα γόνατα σε θέλω» μου ούρλιαζε. Γιαγιά είμαι, με 6 εγγόνια και παρ” όλα αυτά γονάτισα. Και τότε έρχεται και μου πατάει την κνήμη. Κρακ έκανε το πόδι μου κι έσπασε». Την ίδια μέρα συνελήφθη και η «γνωστή ξανθιά», όπως τη φωνάζουν πειραχτικά οι φίλες της. Η Λένα Παναγιωτοπούλου κατηγορείται για συμμετοχή σε στάση και αντίσταση κατά της Αρχής: «Ηταν τόσο άγρια εκείνη τη μέρα που ακόμα και κάποιοι ΜΑΤατζήδες φώναζαν στους συναδέλφους τους «φτάνει, μην τις χτυπάτε άλλο». Εμείς πέσαμε κυνηγημένες μέσα σε ένα χαντάκι κι εκεί μας συνέλαβαν. «Είσαι πουτάνα μωρή», μου ούρλιαζαν. «Ακόμα κι οι πουτάνες εκτελούν κοινωνικό έργο, εσείς οι μπάτσοι τι έργο προσφέρετε», τους ούρλιαζα κι εγώ».

Στη σημερινή συντροφιά έχουμε άλλες δυο «τρομοκράτισσες»: είναι η Μένη Τσιβίλογλου, που συνελήφθη το περασμένο Σάββατο, και η Λένα Βεργίνη που συνελήφθη τον Αύγουστο. Γυναίκες όμορφες, καλοβαλμένες και εξαιρετικά αγριεμένες. «Ξέρεις τι είναι να φοβούνται τα παιδιά σου να μείνουν μόνα στο σπίτι; Να αργείς λίγο και να νομίζουν ότι σε συνέλαβαν ξανά; Εγώ τι πρέπει να του κάνω τώρα του Δένδια που έκανε τέτοια ζημιά στην ψυχή των παιδιών μου; Να του κάνω μήνυση;» λέει η Μένια. «Είμαστε μανάδες και γιαγιάδες, σας μιλάμε επώνυμα και δείχνουμε τα πρόσωπά μας. Τρομοκράτες είναι αυτοί που θέλουν να αρπάξουν τη γη μας, το νερό μας και τον αέρα μας. Μας συκοφαντούν συστηματικά – και κανένας τους δεν ήρθε εδώ να ακουστεί κι η δική μας άποψη. Αντί να συζητούν για εμάς στα κανάλια και να μας χαρακτηρίζουν, να μας δώσουν χρόνο να μιλήσουμε εμείς για τους εαυτούς μας» λέει η Λένα.

«Εγώ είμαι η μάνα της γνωστής ξανθιάς, που σας μίλησε πριν. Μου λένε την κόρη μου τρομοκράτισσα. Πήγαν να μου σκοτώσουν το παιδί μου και τώρα το βρίζουν». Η κυρία Ματούλα είναι οργανωμένη στο ΠΑΣΟΚ από το ’79 «κι έκανα αγώνα για να βγει ο Πάχτας, που να μου κοπεί το χέρι! Αγράμματη γυναίκα είμαι, δεν έβγαλα ούτε το γυμνάσιο, αλλά καταλαβαίνω πέντε πράγματα. Τους έπιασε ο πόνος για τις θέσεις εργασίας; Τους έπιασε ο πόνος για το ελληνικό κράτος: Οχι γαμώ τη μάνα τους, δεν κόπτονται γι” αυτό. Να βγάλουν λεφτά οι άνθρωποι της εταιρείας θέλουν κι ας ρημάξει ένας τόπος ολόκληρος. Θα είμαστε κι εμείς στην πρώτη γραμμή κι ας μας σκοτώσουν κι εμένα και την κόρη μου. Να ζήσουν τουλάχιστον τα εγγόνια μου».

Μαίρη Λαγούντζου είναι μία από τις τρεις τελάλισσες του κινήματος: μαζί με τη Μελαχροινή Λιάκου και την Γιούλη Ιγγλέζη βγαίνουν στα χωριά πριν από κάθε κινητοποίηση. «Μας φωνάζουν «ντουντούκες» κι είμαστε οι άτιμες» λέει γελώντας η Μαίρη. Στη συγκέντρωση της Κυριακής έδινε από μικροφώνου το έναυσμα για τα συνθήματα. «Εχω τέσσερα παιδιά και δύο εγγόνια. Κι ο ένας μου γιος είναι αστυνομικός. Τι να κάνω; Φωνάζω όλα τα συνθήματα, εκτός από το «μπάτσοι –γουρούνια-δολοφόνοι». Ο μεγαλύτερος φόβος μου είναι μη δω καμιά μέρα το παιδί μου απέναντί μου. Το έχουμε συζητήσει πολλές φορές. Ομως με στηρίζει, «να πηγαίνεις μάνα, έχετε το δίκιο με το μέρος σας». Μας λέει ο Σαμαράς ότι θα γίνουν οι επενδύσεις με κάθε κόστος. Καταλάβαμε τι εννοεί: το κόστος θα είναι οι ζωές μας. Κι εμείς θα σταματήσουμε τις επενδύσεις με κάθε κόστος: ακόμα και με τις ζωές μας».

Είναι πάρα πολλές οι γυναίκες και πάρα πολλές οι ιστορίες τους. Μιλάνε ταυτόχρονα πολλές φορές, θέλουν όλες να μοιραστούν τις εμπειρίες τους με τις γυναίκες στην υπόλοιπη Ελλάδα. Πιστεύουν ακράδαντα πως ο τόπος τους είναι ένα πείραμα για την κυβέρνηση που τα ξεπουλάει όλα: αν περάσει με τη βία και την καταστολή το ξεπούλημα της Χαλκιδικής, τότε πολύ εύκολα θα πουληθούν όλα. Η Ελενα Ασένζιο είναι από την Αργεντινή και ζει στην Ελλάδα τα τελευταία τριάντα χρόνια. Εχει έρθει στη συνάντησή μας μαζί με την 28χρονη κόρη της, την Ειρήνη. Τον λόγο παίρνει πρώτα η κόρη: «Λένε όσοι δουλεύουν στα μεταλλεία πως θα έχουν δουλειά για 10 χρόνια. Εμείς οι υπόλοιποι, που ασχολούμαστε με τον τουρισμό, την αλιεία, την κτηνοτροφία, θα χάσουμε τις δουλειές μας, αλλά αυτό δεν τους απασχολεί. Το ότι θα ζήσουμε για άλλα 40 χρόνια σ΄ ένα λεηλατημένο τόπο δεν τους απασχολεί επίσης;»

Αφήνουμε την τελευταία λέξη στη μαμά: «Είμαι καρκινοπαθής και παρ” όλη την αρρώστια μου τρέχω καθημερινά. Οι άνθρωποι εδώ δεν έχουν καταλάβει τι σημαίνει εργοστάσιο χρυσού. Εγώ έχω δει με τα μάτια μου την καταστροφή που φέρνει στην Αργεντινή. Αυτή τη στιγμή εκατομμύρια άνθρωποι εκεί βγαίνουν στον δρόμο και κινητοποιούνται για το νερό. Δεν θέλω να δω αυτή την ευλογημένη γη, τη Χαλκιδική, να παθαίνει ό,τι έπαθε η πατρίδα μου. Γι” αυτό δεν θα σταματήσω να τρέχω μέχρι να δικαιωθούμε».

……………………………………………………………………………………………………………………………………….

Το συγκρότημα της κινητοποίησης

 Kakaboss Band

«Σκύβω στη γη εκεί που έπινα νερό / Σαν ένας γιος που επιστρέφει από ταξίδι

Μα η πηγή μου έχει στερέψει από καιρό / Κοίταζα αλλού, γιατί το νόμιζα παιχνίδι»

Είναι το τελευταίο μου κόλλημα. Ακούω τα τραγούδια τους ξανά, όπως όλα τα πιτσιρίκια στα χωριά εδώ. Κάποιοι τα έχουν κάνει ringtone, ενώ ακόμα κι οι παππούδες τραγουδάνε σε ρυθμό ελεκτρόνικα: η kakaboss band είναι το συγκρότημα που μελοποιεί τον αγώνα των κατοίκων της Χαλκιδικής. Σε κάθε πορεία, σε κάθε συγκέντρωση, σε κάθε εκδήλωση τα τραγούδια τους παίζουν δυνατά από τα ηχεία. Είναι τα αδέρφια Λογοθέτης και Σπύρος Αβδιμιώτης από την Αμμουλιανή. «Το όνομά μας είναι ένα παιχνίδι: Κάκαβο λένε το βουνό μας, boss είναι αυτοί που ήρθαν σαν αφεντικά στο σβέρκο μας» μας λέει ο 35χρονος Λογοθέτης: «Το πρώτο μας κομμάτι το γράψαμε τον Οκτώβρη και λέγεται «Εχω τη λύση γι’ αυτό». Είναι ένα ρεμίξ με τα συνθήματά μας. Φτιάξαμε μετά ακόμα ένα σε funky, την «Αλληλεγγύη». Το «Όχι» είναι ελεκτρόνικα με τζουρά. Τα Σκιάχτρα είναι το τελευταίο μας. Δεν είμαστε επαγγελματίες, εραστές της μουσικής είμαστε και γράφουμε επειδή μας εμπνέει αυτός ο αγώνας. Μακάρι τα τραγούδια μας να γίνουν το όχημα για να μάθουν τι γίνεται εδώ ακόμα περισσότεροι άνθρωποι». Ολα τους τα κομμάτια είναι ανεβασμένα στο youtube. Διαδώστε τους.

………………………………………………………………………………………………………………………………

ΑΛΕΞΗΣ ΤΣΙΠΡΑΣ Προδικτατορική εποχή

«Τη στρατηγική της έντασης που επιχειρεί να μετατρέψει τη Χαλκιδική σε λωρίδα της Γάζας υπηρετούν γεγονότα όπως αυτά του προηγούμενου Σαββάτου» δήλωσε χθες ο Αλέξης Τσίπρας. Ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης συναντήθηκε στο δημαρχείο της Θεσσαλονίκης με κατοίκους της περιοχής και τους δικηγόρους τους. «Ολα αυτά θυμίζουν έντονα προδικτατορική εποχή, όπου επιβαλλόταν καθεστώς έκτακτης ανάγκης στο όνομα του κομμουνιστικού κινδύνου. Τώρα ο κίνδυνος αυτός είναι ο ΣΥΡΙΖΑ» είπε. Τόνισε δε πως η Χαλκιδική φωτογραφίζει την πορεία της διαπλοκής στη χώρα «μια επένδυση με αδιαφανείς εξπρές διαδικασίες» και πως πρόκειται για «πολιτική αναμέτρηση ανάμεσα στους κατοίκους που δεν διαθέτουν ΜΜΕ, ώστε να ακουστεί η φωνή τους και σ’ ένα σύστημα διαπλοκής και καταστολής».

* Εν τω μεταξύ, το γαϊτανάκι των προσαγωγών συνεχιζόταν χθες στην Ιερισσό. Στο αστυνομικό τμήμα του Πολύγυρου κλήθηκαν δυο 18χρονοι, ενώ οι μαθητές του Αριστοτέλειου Γενικού Λυκείου Ιερισσού, διαμαρτυρόμενοι για τις προσαγωγές των συμμαθητών τους, απείχαν από τα μαθήματά τους κι έκλεισαν συμβολικά τον κεντρικό δρόμο του χωριού.

Πηγή: Εφημερίδα των Συντακτών