Πώς είναι να οργανώνεις δράσεις για τη μείωση του αναλφαβητισμού, της σεξουαλικής παρενόχλησης ή της εφηβικής εγκυμοσύνης στην ίδια σου την κοινότητα και γιατί είναι τόσο σημαντικό να ακουστούν οι φωνές των κοριτσιών;
Το παρακάτω αφιέρωμα των Anna Leach και Sam O’Neill παρουσιάστηκε στις σελίδες της Guardian. Περιλαμβάνει 12 συνεντεύξεις με κορίτσια κάτω των 20 χρονών, ακτιβίστριες σε χώρες του αποκαλούμενου ως «αναπτυσσόμενου» κόσμου, σχετικά με τις δράσεις που οργανώνουν στις κοινότητές τους και τους λόγους που τις κινητοποίησαν. Αυτό που μας άρεσε είναι ότι προσφέρει μια ματιά στα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι γυναίκες και τα κορίτσια σε αυτές τις χώρες, αλλά από την οπτική νέων κοριτσιών που έχουν ένα όραμα αλλαγής και μάχονται για αυτό. Το αφιέρωμα θα ολοκληρωθεί σε τέσσερα μέρη.
Η ιστορία μίας νεαρής ακτιβίστριας – Αιθιοπία
“Δημιούργησα ένα πρόγραμμα κινητοποίησης για την ανεύρεση πόρων με το όνομα Βουνό των Μολυβιών που απέφερε περισσότερο από μισό εκατομμύριο σχολικούς πόρους για τα παιδιά της Αιθιοπίας”, λέει η Hannah Godefa, 15
Κάθε δράση για αλλαγή μετράει, ακόμα κι η πιο μικρή λέει η Hannah. Φωτογραφία: Unicef
Όταν ήμουν επτά χρονών επισκέφτηκα την αγροτική περιοχή του ‘Αξουμ (Axum), γενέτειρα των γονιών μου, όπου έμεινα με τη γιαγιά μου. Εκεί γνώρισα ένα κορίτσι περίπου στην ηλικία μου και γίναμε πολύ καλές φίλες. Πριν φύγω, ήθελα να μείνω σ’ επαφή μαζί της, να είμαστε φίλες δια αλληλογραφίας αλλά οι γονείς μου μού εξήγησαν ότι δεν είχε ούτε μολύβια, ούτε τα μέσα για να μπορεί να μου γράφει.
Εκείνη τη στιγμή κατάλαβα ότι το να υπερασπιστώ κορίτσια σαν κι εμένα ώστε να έχουν ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση θα γινόταν ένα σημαντικό κομμάτι της ζωής μου. Δημιούργησα ένα πρόγραμμα κινητοποίησης για την ανεύρεση πόρων με το όνομα Βουνό των Μολυβιών το οποίο απέφερε περισσότερο από μισό εκατομμύριο σχολικούς πόρους για τα παιδιά της Αιθιοπίας.
Τα κορίτσια που ζουν στις αγροτικές περιοχές της Αιθιοπίας αντιμετωπίζονται ως πηγή εισοδήματος. Η αξία του κοριτσιού για μία οικογένεια είναι η ικανότητά του να δουλέψει. Σε σύγκριση με τ’ αγόρια, τα κορίτσια δεν έχουν ισότιμη πρόσβαση στην εκπαίδευση.
Υπάρχει πολύ μεγάλη διαφορά στον αναλφαβητισμό μεταξύ αγοριών και κοριτσιών. Αν μία οικογένεια έχει τη δυνατότητα να διαλέξει εάν θα στείλει στο σχολείο το κορίτσι ή το αγόρι, σχεδόν πάντα επιλέγεται το αγόρι.
Για μένα, η μεγαλύτερη δυσκολία που αντιμετώπισα ήταν να προωθήσω την ιδέα μου στις αγροτικές κοινότητες όπου υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων για τους αρχηγούς των κοινοτήτων. Η παράδοση ορίζει ότι τα κορίτσια της ηλικίας μου πρέπει είτε να παντρεύονται, είτε να μένουν στην οικογένεια και να την υποστηρίζουν οικονομικά. Δεν είναι πάντα εύκολο να σπάσεις αυτή τη νοοτροπία. Παρόλα αυτά, η ηγεσία στην Αιθιοπία και αρκετές ΜΚΟ δεσμεύτηκαν ν’ αλλάξουν αυτό τον τρόπο σκέψης.
Η μεγαλύτερη πρόκληση: Είναι δύσκολο να βρω μία ισορροπία μεταξύ των υποχρεώσεων στο σχολείο και του ακτιβισμού. Έμαθα να βάζω πάνω απ’ όλα τη δική μου εκπαίδευση, έτσι ώστε να έχω μεγαλύτερη επιρροή στο μέλλον. Πιστεύω ακράδαντα ότι κάθε προσπάθεια για αλλαγή, ακόμη και η πιο μικρή, μετράει.
Η στιγμή περηφάνιας: Γνώρισα τον πρωθυπουργό του Καναδά τον Στέβεν Χάρπερ (Stephen Harper) και τον πρωθυπουργό της Αιθιοπίας Hailemariam Desalegn. Είναι σε θέση να επιφέρουν μεγάλες αλλαγές σε σχέση με τα δικαιώματα στην εκπαίδευση. Το μεγαλύτερο κατόρθωμα είναι ότι έγινα πρέσβειρα καλής θέλησης της Unicef για την Αιθιοπία, γιατί έτσι έχω την ευκαιρία να μεταφέρω τη φωνή των κοριτσιών σε διεθνές επίπεδο και ενημερωθεί ο κόσμος σε θέματα εκπαίδευσης.
μετάφραση: Βαγγελιώ Σουμέλη
Η ιστορία μία νεαρής ακτιβίστριας – Μπελίζ
“Η σωστή, διασκεδαστική και διαδραστική πληροφόρηση για την εγκυμοσύνη των εφήβων βοηθάει τα κορίτσια να πάρουνε καλύτερες και πιο τεκμηριωμένες αποφάσεις” λέει η Thandiwe Diego, 14
Η Thandiwe Diego 14 ετών αγωνίζεται για να ενισχύσει την αυτοεκτίμηση των κοριτσιών στην κοινότητα της Γκαριφούνα στην Μπελίζ. Φωτογραφία: UN Foundation
Ο αγώνας μου είναι για τη χειραφέτηση των κοριτσιών στην κοινότητά μου, μέσα από την πληροφόρηση, την εκπαίδευση και τη διάδοση θετικών ιδεών.
Η μεγαλύτερη πρόκληση: Τα περισσότερα κορίτσια στην κοινότητά μου είναι φτωχά. Τα περισσότερα απ’ αυτά δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο και σε άλλα βασικά πράγματα όπως φαγητό, νερό και ηλεκτρικό ρεύμα. Μερικά απ’ αυτά ζούνε σε δυσλειτουργικά σπίτια και σπίτια στα οποία κακοποιούνται. Οι παράγοντες αυτοί εμποδίζουν τη συναισθηματική, πνευματική και σωματική ανάπτυξη των κοριτσιών.
Η στιγμή περηφάνιας: Διευρύνουμε τις εμπειρίες των κοριτσιών μέσα από τη δημιουργία ενός συγκροτήματος παραδοσιακού τραγουδιού των Γκαριφούνα (λαός αφρικανικής και ινδιάνικης καταγωγής στην Κεντρική Αμερική). Μαθαίνουμε τραγούδια στη διάλεκτο Γκαριφούνα και τα τραγουδάμε στην εθνική γιορτή των Γκαριφούνα. Εμπειρίες όπως αυτές δίνουν στα κορίτσια την ευκαιρία ν’ αναδειχθούν και κάνουν την κοινότητα να τις δει με θετική ματιά.
Η σωστή, διασκεδαστική και διαδραστική πληροφόρηση βοηθά τα κορίτσια να πάρουν καλύτερες και πιο τεκμηριωμένες αποφάσεις. Η μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση είναι ένα μεγάλο κομμάτι στον αγώνα για τη χειραφέτηση των κοριτσιών. Επειδή είναι φτωχά, πολλά κορίτσια περιφρονούνται από την υπόλοιπη κοινότητα. Έχοντας μεγαλύτερη αυτοεκτίμηση τα κορίτσια μπορούν να επιτρέψουν στον εαυτό τους να κάνουν μεγάλα όνειρα.
Όταν έχεις τη σωστή πληροφόρηση έχεις μεγαλύτερη αυτοπεποίθηση και είσαι σε θέση να πάρεις καλύτερες αποφάσεις. Αυτή είναι η φιλοσοφία στον αγώνα μας για να μειώσουμε τις εγκυμοσύνες των έφηβων κοριτσιών.
Όταν ένα κορίτσι μείνει έγκυος δεν μπορεί να γυρίσει στο σχολείο, είτε γιατί δεν την δέχεται το σχολείο είτε εξαιτίας του βάρους για την ανατροφή του παιδιού. Χωρίς μόρφωση τα κορίτσια πιθανότατα να μην είναι ποτέ σε θέση να επιτύχουν τους επαγγελματικούς τους στόχους ή να βρουν μία αξιοπρεπή μισθωτή εργασία, συνεχίζοντας κατ’ αυτό τον τρόπο τον κύκλο φτώχειας, αναλφαβητισμού και εκμετάλλευσης.
μετάφραση: Βαγγελιώ Σουμέλη
Η ιστορία μίας νεαρής ακτιβίστριας – Αίγυπτος
“Αγωνίζομαι για ειρήνη, πολιτικά δικαιώματα, ελευθερία, δικαιοσύνη, γυναικεία δικαιώματα – Αγωνίζομαι για την ουτοπία μου”, λέει η Yara Hady, 17
Η Yara Hady άρχισε να διδάσκει φυσική και χημεία σε κορίτσια σε μία υποβαθμισμένη περιοχή του Καΐρου μετά την Αιγυπτιακή επανάσταση. Φωτογραφία: Yara Hady
Πριν από τις 25 Ιανουαρίου 2011*, ο κόσμος όπως εγώ ζούσε σε μία φυσαλίδα. Ναι, κάποιοι από εμάς είχαμε μεγαλύτερη κοινωνική και πολιτική συνείδηση σε σχέση με άλλους, αλλά ήμασταν πολύ εγωιστές. Οι περισσότεροι της γενιάς μου που είναι πιο ευνοημένοι από τους περισσότερους, κοίταζαν του άλλους αφ’ υψηλού. Θέλαμε να γίνουν καλύτερα τα πράγματα, αλλά σκεφτόμασταν περισσότερο με βάση ένα κοσμικό κράτος, ελευθερία λόγου και σύνταγμα. Ο κόσμος ήθελε καλύτερους μισθούς, περισσότερο ψωμί, και ιατρική περίθαλψη. Εξαιτίας αυτού του χάσματος, οι διαδηλώσεις μας πριν από τις 25 Ιανουαρίου 2011 δεν είχαν και μεγάλο αντίκτυπο.
Η απάντηση ήταν τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Αυτό το εργαλείο ήταν ο τρόπος για να εμπλέξεις άλλους. Έτσι στις 25 Ιανουαρίου 2011, φωνάξαμε “ψωμί, ελευθερία, κοινωνική δικαιοσύνη”. Ξαφνικά, μαζεύτηκαν 30-40000, από 15 έως 25 ετών, ήταν μια επανάσταση! Ο κόσμος κατάφερε ν’ αλλάξει τον ρου της ιστορίας. Από τότε ξέρω ακριβώς για τι πράγμα αγωνίζομαι για: ειρήνη, πολιτικά δικαιώματα, ελευθερία, δικαιοσύνη, γυναικεία δικαιώματα, αγωνίζομαι για την ουτοπία μου. Η επανάσταση μου δίδαξε να μην συμβιβάζομαι όταν πρόκειται για το σωστό, να μην αρκούμαι στα λιγότερα.
Η μεγαλύτερη πρόκληση: Σε ότι αφορά τα γυναικεία δικαιώματα τα πράγματα στην Αίγυπτο ίσως είναι λίγο καλύτερα (με έμφαση στο λίγο) σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες της Μέσης Ανατολής, αλλά ο τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζονται οι γυναίκες είναι ατιμωτικός. Υπάρχει ένα παλιό ρητό που λέει ότι οι γυναίκες έχουν μόνο τρία σπίτια: της οικογένειας τους, του άνδρα τους και τον τάφο τους. Πολύ συχνά λένε στις γυναίκες ότι η σεξουαλική παρενόχληση και ο βιασμός είναι δικό τους λάθος, γιατί φοράνε αποκαλυπτικά ρούχα, δεν φοράνε με μαντίλα, γελάνε δυνατά, ή απλά γιατί οι άνδρες δεν έχουν ποτέ άδικο.
Όχι πολύ μετά την επανάσταση, όταν ήμουν 15 χρονών, ξεκίνησα να εργάζομαι σε μία οργάνωση για την υπεράσπιση των γυναικείων δικαιωμάτων. Μου ανέθεσαν να διδάξω σ’ ένα γυμνάσιο θηλέων σε μία υποβαθμισμένη περιοχή. Δίδασκα επιστήμες, φυσική για την ακρίβεια και ήταν δύσκολο να τις κάνω να ενδιαφερθούν.
Η στιγμή περηφάνιας: Δίδασκα το πιο συναρπαστικό πράγμα στην ιστορία (η φυσική είναι φανταστική) και καμία μαθήτρια δεν έδινε σημασία. Καθώς το εξάμηνο προχωρούσε, κάποια κορίτσια άρχισαν ν’ ανταποκρίνονται. Ιδιαίτερα ένα κορίτσι, έδειξε τον ίδιο ενθουσιασμό μ’ εμένα για τη δυναμική. Τελικά, στο τέλος του εξαμήνου, ρώτησα αν το συγκεκριμένο μάθημα άλλαξε τον τρόπο που βλέπουνε τις επιστήμες, τη φυσική, την Αίγυπτο, τα κορίτσια. Ένα κορίτσι είπε ότι θα ήθελε να πάει στο πανεπιστήμιο και να σπουδάσει αεροδιαστημική, κάποιο άλλο κορίτσι είπε πόσο αναπάντεχα συναρπαστική βρίσκει την έννοια της σχετικότητας. Ένιωσα απέραντη ευτυχία και περηφάνια.
*Η πρώτη ημέρα διαδηλώσεων της Αιγυπτιακής επανάστασης που ονομάστηκε από τους διοργανωτές Ημέρα Οργής
μετάφραση: Βαγγελιώ Σουμέλη
Πηγή: Guardian
