Μια ματιά στον κόσμο της εικαστικού που απεβίωσε πριν λίγες μέρες στο Παρίσι

Απεβίωσε πριν λίγες ημέρες, στο Παρίσι, η εικαστικός Μαρία Κλωνάρη. Ελληνικής καταγωγής, η Μαρία Κλωνάρη γεννήθηκε στο Κάιρο και έκανε σπουδές στην Ανωτάτη Σχολή Καλών Τεχνών, στην Αγγλική φιλολογία, την Αιγυπτιολογία και τον πειραματικό κινηματογράφο. Με την Κατερίνα Θωμαδάκη αποτελούσαν ένα καλλιτεχνικό δίδυμο, το οποίο καθόρισε την οπτικοακουστική πρωτοπορία. Ζούσαν και εργάζονταν στο Παρίσι από το 1975 ως Klonaris / Thomadaki.

Η Κατερίνα Θωμαδάκη και η Μαρία Κλωνάρη συνυπογράφουν όλα τους τα έργα, τα οποία είναι επηρεασμένα από τα αβανγκάρντ κινήματα με τα οποία ήρθαν επαφή, καταφέρνοντας ταυτόχρονα να δώσουν το δικό τους στίγμα στα εικαστικά και στον κινηματογράφο και να θεωρούνται από τις πρωτοπόρους του video art και του πειραματικού κινηματογράφου. Γιαυτό και αποτελούν από τις σπάνιες περιπτώσεις στην ιστορία του σινεμά τού «auteur double», ενός έργου, δηλαδή, που συλλαμβάνεται και πραγματοποιείται από δύο καλλιτέχνες μαζί με ένα ξεκάθαρο σύστημα ισότητας και ανταλλαγής ρόλων.

Το έργο της Μαρίας Κλωνάρη και της Κατερίνας Θωμαδάκη, είδαμε πέρσι στο Μουσείο Μπενάκη, στο πλαίσιο του Φεστιβάλ Αθηνών σε μια αναδρομική έκθεση με τίτλο «Πυρκαγιά του Αγγελου». Ήταν η διαδρομή τους από τις αθηναϊκές σκηνές στα τέλη της δεκαετίας του ’60 με σκηνοθεσίες και σκηνογραφίες, και η καλλιτεχνική τους δράση στο Παρίσι στη δεκαετία του 70, με το άστρο τους να λάμπει και να πρωταγωνιστούν στα πρωτοποριακά και καλλιτεχνικά κινήματα.

Εκεί οι δυο καλλιτέχνιδες έκαναν ανώτατες σπουδές στις εικαστικές τέχνες, τον κινηματογράφο, την ψηφιακή τέχνη. Στα έργα τους διερευνούν τα θέματα της γυναικείας ταυτότητας, και της διαφορετικότητας. Παρουσιάζουν το γυναικείο σώμα και θέτουν διαρκώς το ερώτημα για την εικόνα του πέρα από τους κυρίαρχους αφηγηματικούς κώδικες και τις κατεστημένες εικόνες της θηλυκότητας.

Η δουλειά που τις καθιέρωσε, ήταν ο «Κύκλος του Αγγελου» (1985) που περιλαμβάνει πάνω από 30 έργα (φωτογραφικές σειρές, εγκαταστάσεις, multi-media περφόρμανς, ψηφιακά βίντεο) και έκλεινε με τις προβολές τεσσάρων ταινιών τους: «Requiem for the XXth Century», «Pulsar», «Quasar», «Angel Scam».

Η πηγή έμπνευσης του έργου ήταν η φωτογραφία μιας ερμαφρόδιτης γυναίκας, την οποία ανακάλυψαν το 1985 στο αρχείο του γυναικολόγου-μαιευτήρα, πατέρα της Κλωνάρη. Η πρώτη αναδρομική τους έκθεση έγινε το 1980 στο Κέντρο Πομπιντού. Οι εκθέσεις τους φιλοξενήθηκαν σε μεγάλα μουσεία σύγχρονης Τέχνης του κόσμου. Δύο ταινίες τους από τη σειρά «Πορτρέτα» ανήκουν στους θησαυρούς των Γαλλικών Κινηματογραφικών Αρχείων και της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Γαλλίας: Selva. Un portrait de Parvaneh Navai (Mαρία Κλωνάρη, 1983) και Chutes. Desert. Syn (Κατερίνα Θωμαδάκη, 1985).

Πηγή: lifo